A. İl: En büyük idari birime il denir. İl yönetim merkezi valiliklerdir. Genelde valiliğin bulunduğu yerler aynı zamanda o ilin merkezi konumundadır. İl sınırları içinde ilçe merkezleri ve bu ilçelere bağlı nahiye ve köyler bulunur. Bir ilin kurulması, kaldırılması ya da adının değişmesi gibi kararlar kanunla alınır. Bununla beraber bir ile bağlı olan ilçenin sınırlarının … Devamını oku
Coğrafi keşiflerle beraber yeni yerlerin bulunması, yerleşmelerin sınırlarını genişletmiştir. Fabrikaların sayısının artması sanayi şehirlerinin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Günümüzde şehirler artık nüfusun kalabalık olduğu, hizmet sektörünün geliştiği buna karşılık çevre kirliliğinin yaşandığı yerler hâline gelmiştir. Ülkemizde pek çok eski yerleşim (sit ) alanları bulunur. Bunlardan bazıları hakkında kısa bilgi verelim: A. Çatalhöyük Çatalhöyük yerleşim alanı … Devamını oku
Ülkemizde yerleşmenin dağılışına etki eden iki temel faktör vardır. Bunlar doğal faktörler ve beşerî faktörler olmak üzere ikiye ayrılır: Doğal Faktörler: iklim, yeryüzü şekilleri, toprak türü, su kaynakları, bitki örtüsü, jeolojik yapı (kayaçlar) Beşerî Faktörler: tarım, sanayi, ticaret, ulaşım, turizm, madencilik A. Doğal Faktörler Doğal faktörler denilince aklımıza iklim şartları, yeryüzü şekilleri, su durumu, toprak … Devamını oku
A. Ahşap Meskenler: Nemli iklim alanlarında görülen doğal bitki örtüsü ormanlardır. Orman örtüsünün yaygın olması kırsal yerlerde ev yapımında ahşap malzemenin kullanılmasına neden olmuştur. Dünyada bu yapılar en çok Ekvatoral iklim sahasında, muson iklim alanlarında ve ılıman okyanussal iklim sahasında görülür. Ülkemizde ise bu tip evlere Karadeniz bölgesinde sık rastlanmaktadır. Ahşap meskenlerde ateş tuğlası ve … Devamını oku
Kentler üzerinde yaşayan insanların temel ihtiyaçlarını karşılayan başka yerlere fazlaca ihtiyaç duymayan, fonksiyonel özelliği olan, nüfusu 50.000’in üzerindeki yerleşmelerdir. Bütün şehir yerleşmelerinde belediye örgütleri bulunur. Ayrıca itfaiye, temizlik ve zabıta teşkilatı da yer almaktadır. Şehirlerde trafiği düzenleyen işaret ve lambalar düzenli bir şekilde yerleştirilir. Alt yapı hizmetlerinde aksamalar olsa bile köy ve kasabalara göre daha … Devamını oku
Dünya nüfusunun sürekli artması, sizce geçmişten günümüze kadar geçen süreçte şehirlerin sayısını ve şehirde yaşayan nüfus miktarını nasıl etkilemiştir? Şehirlerde gerçekleştirilen ekonomik faaliyetlerin gelişmesi ve çeşitlenmesi o şehrin fonksiyonel özelliklerini değiştirmiş midir? İnsanın yerleşik yaşama geçmesiyle birlikte ortaya çıkan ilk tarım toplulukları birkaç yüz kişiden oluşan köylerde yaşıyordu. Verimli tarım alanlarının bulunduğu Mezopotamya, İndus, Nil … Devamını oku
Dünya üzerinde yer alan şehirlerin önemli bir kısmıysa yerel etkiye sahiptir. Bu şehirlerin genel özelliği, nüfus miktarlarının az olması ve küresel ölçekte fonksiyonel özelliklerinin bulunmamasıdır. Örneğin, Doğu Karadeniz’de yer alan Gümüşhane şehrinin (il merkezinin) nüfusu 53 bin dolayındadır (Fotoğraf 2.6 ve Harita 2.4). Şehrin en önemli fonksiyonel özelliği ise küçük ölçekli ve atölye tipi sanayidir. … Devamını oku
Az gelişmiş ülkelerin büyük çoğunluğunun ve gelişmekte olan ülkelerin bir kısmının büyük şehirleri, küresel olmaktan ziyade bölgesel etkiye sahiptir. Bu şehirlerde meydana gelen ekonomik veya sosyal bir olay sadece o ülke ve yakın çevresindeki ülkeleri etkilemektedir. Örneğin, 1,3 milyon nüfusa sahip olan Montevideo, Uruguay’ın başkenti olup etki alanı Güney Amerika’nın orta ve güney kesimlerine yayılır. … Devamını oku
Özellikle uluslararası ticaret, bankacılık ve borsa gibi para piyasasına dayalı ekonomik faaliyetlerin geliştiği kentler, küresel etkiye sahiptir. Bu kentlerde ortaya çıkan toplumsal, siyasi ya da ekonomik bir gelişme, tüm dünyayı etkiler. Günümüzde bu kentlerin en tipik örneği “küresel başkent” sıfatına da sahip olan New York’tur (Niv York) (Fotoğraf 2.3). Amerika Birleşik Devletleri’nin en kalabalık şehri … Devamını oku
Şehirlerin birbirinden farklı fonksiyonel özellikleri olduğunu artık biliyorsunuz. Şehirler sadece fonksiyonları ile değil nüfuslarıyla da birbirinden ayrılır. Dünya üzerinde, nüfusu 20 bin olan şehirler de vardır, 15 milyona ulaşan şehirler de. Bu durumda, her şehrin çevresinde yer alan bölgeyi aynı derecede etkilemesi mümkün müdür? Örneğin, nüfusu 30 bin olan ve ekonomisi büyük oranda tarımsal ürünlerin … Devamını oku