Coğrafyanın Konusu
Coğrafyanın Konusu, Coğrafya, dünya yüzeyinin incelenmesi ve anlaşılması ile ilgilenen bir bilim dalıdır. Coğrafya, dünya üzerindeki insanlar, hayvanlar ve bitkilerin yaşadığı doğal ve insan yapımı ortamların fiziksel özellikleri, coğrafi özellikleri, iklim, su, toprak, yer şekilleri, yerleşim yerleri, ekonomik faaliyetler ve kültürel faktörler gibi birçok farklı konuyu ele alır. Coğrafya, dünya yüzeyindeki fenomenleri incelemek için bir dizi araç ve yöntem kullanır ve bu nedenle haritalar, uydu görüntüleri, sayısal veriler, istatistikler, arazi gözlemleri, jeolojik araştırmalar ve diğer araştırma teknikleri kullanır. Coğrafya, insanların doğal ve insan yapımı dünyaları hakkında bilgi edinmelerine yardımcı olan çok yönlü bir bilim dalıdır.
Coğrafya, insanın içinde yaşadığı mekânı ve onunla olan karşılıklı ilişkilerini inceler. İnsan ve onun faaliyetlerini sürdürdüğü mekân, coğrafyanın inceleme konusunu oluşturur. İnsanın ilişkili olduğu bu mekân, canlı ve cansız çevreden oluşur (Tablo 1.1.).
Coğrafyanın konusunu; hava küre (atmosfer), su küre (hidrosfer), taş küre (litosfer) ve canlılar küresi (biyosfer) oluşturur (Görsel 1.15.).
Coğrafyanın Bölümleri
Coğrafya, geniş bir disiplin alanıdır ve birçok farklı bölüme ayrılmıştır. Bu bölümler şunlardır:
- Fiziki Coğrafya: Bu bölüm, doğal ortamların incelenmesi ile ilgilenir. Toprak, su, hava, iklim, doğal afetler, jeomorfoloji, hidroloji, biyojeokimya ve çevre coğrafyası gibi konuları kapsar.
- Beşeri Coğrafya: Bu bölüm, insanların dünyadaki yerleşim yerlerini, etkileşimlerini ve kültürel özelliklerini inceleyen bir disiplindir. İnsan coğrafyası, ekonomik coğrafya, siyasi coğrafya, nüfus coğrafyası, sosyal coğrafya, turizm coğrafyası ve kültürel coğrafya gibi alt dallara ayrılır.
- Bölgesel Coğrafya: Bu bölüm, dünya genelindeki bölgesel farklılıkları inceler ve dünyanın farklı bölgelerini özellikleri, coğrafi özellikleri, iklimi, ekonomisi, tarihi ve kültürü gibi faktörler ile analiz eder. Örneğin, Avrupa coğrafyası, Asya coğrafyası, Afrika coğrafyası, Amerika coğrafyası, Ortadoğu coğrafyası gibi alt dallara ayrılır.
- Coğrafi Bilgi Sistemleri: Bu bölüm, jeo-bilgi teknolojilerini kullanarak, haritalama, arazi kullanımı planlaması, afet yönetimi, çevre koruma ve kaynak yönetimi gibi alanlarda çözümler üretmeye odaklanır.
- Kentsel Coğrafya: Bu bölüm, kentleşme süreci, kentsel alanların gelişimi, kentleşmenin çevresel ve sosyal etkileri gibi konuları inceler.
Bu bölümler coğrafyanın ana dallarını oluştururken, coğrafyanın çok disiplinli bir alan olduğu ve diğer bilim dalları ile sıkı bir etkileşim içinde olduğu da unutulmamalıdır.
Zamanla coğrafyanın araştırma sahası genişlemiş ve coğrafya çeşitli alt bilim dallarına ayrılmıştır (Tablo 1.2.).
Bölgesel (Mevzii, Yerel) Coğrafya