Harita Elemanları

Haritayı oluşturan temel unsurlar; harita başlığı, lejant (açıklamalar), coğrafi koordinatlar, yön oku ve ölçektir (Harita 1.11.).

Başlık, haritanın hangi amaçla hazırlandığını gösterir.
Lejant (açıklamalar), haritalarda kullanılan işaret ve sembollerin ne ifade ettiğini gösteren tabloya denir. Haritaların kolay anlaşılmasını sağlar. Harita anahtarı da denir.
Coğrafi koordinatlar, çizilen haritanın Ekvator ve Greenwich’e göre konumunu gösterir.
Yön oku, haritada yönlerin gösterildiği bölümdür. Eğer coğrafi koordinat kullanılmışsa yön oku kullanılmayabilir.

Ölçek, haritalardaki küçültme oranına denir. Haritalarda iki çeşit ölçek kullanılır.

ÖLÇEK
Kesir Ölçek – Çizgi Ölçek

Kesir Ölçek: Küçültme oranının rasyonel ifadeyle gösterilmesidir.

Örneğin 1/900.000 kesir ölçekli bir harita, üzerindeki 1 cmlik uzunluğun gerçekte 900.000 cm’ye eşit olduğunu ifade eder.

Haritada ölçek değişse bile yükselti, coğrafi koordinatlar ve gerçek alan değişmez.

Kesir ölçek ile ölçeğin paydası arasında ters orantı vardır.

Payda büyüdükçe ölçek küçülür.
Ayrıntı azalır, bozulma artar.
Kâğıtta kapladığı alan azalır.
Gerçekte gösterdiği alan genişler.

Çizgi (Grafik) Ölçek: Eşit aralıklara ayrılmış bir doğru üzerinde küçültme oranının gösterilmesidir. Çizgi ölçekte eşit bölmelerin her birine çentik denir. Çizgi ölçeklerden faydalanarak harita üzerindeki mesafelerin gerçek değerleri kolayca hesaplanabilir. Ayrıca haritalarda büyütme ve küçültme yapılırken oranlarda bozulma olmadığından çizgi ölçek, kesir ölçeğe göre daha çok tercih edilir.

Kesir ölçeği çizgi ölçeğe çevirme

Çizgi ölçeği kesir ölçeğe çevirme

Yorum yapın